Post zdrowotny św. Hildegardy
Święta Hildegarda uważała, że człowiek został stworzony przez Boga piękny i proporcjonalny, a jego ciało jest niczym tunika zamieszkiwana przez duszę, którą w chwili śmierci jesteśmy zobowiązani oddać w możliwie najlepszej kondycji. Nakazywała więc troskę o ciało spostrzegane jako dom i narzędzie duszy. Nauczała jak je odżywiać, pielęgnować i oczyszczać jako żywy organizm.
Święta Hildegarda uczyniła koncepcję harmonii ważnym drogowskazem i pozostawiła interesujący program dbania o zdrowie i kształtowania właściwej postawy życiowej. Zalecała dążenie do utrzymania właściwej miary (cnota abstynencji, czyli wstrzemięźliwości), a łagodne umartwianie się dla oczyszczenia (np. poprzez post) miało być środkiem do uczynienia człowieka pięknym i silnym niczym brzmiące organy. Wówczas – jak pięknie to ujmowała – modlitwy człowieka wzbudzają mocny rezonans w niebie niczym cytry (Abstinentia: LVM II, II., 105-129).
W równym stopniu zdaniem św. Hildegardy powinniśmy być też uważni wobec kondycji swojej istoty duchowej i emocjonalnej. Mniszka pozostawiła wskazówki, jak pielęgnować, regenerować i rozwijać swój dobrostan psychologiczny, aby wzrastać duchowo. Aby jak najlepiej służyć Bogu i realizować swój boski potencjał czyniąc rzeczy ważne i dobre dla innych ludzi.
Można by rzec językiem współczesnych, że św. Hildegarda stworzyła unikalny program rozwojowy czy też matrycę kompetencji wskazując 35 par cnót i wad. Pracę własną polegającą na wzmacnianiu tych pierwszych, a minimalizowaniu wpływu tych drugich można by nazwać procesem coachingowym, który u człowieka ukierunkowanego na samodoskonalenie może trwać całe życie.
W swoich dziełach wielokrotnie podkreślała, że dla człowieka szkodliwe jest tak obżarstwo psujące żyły i jasność myśli, jak i prowadzenie wyniszczającego postu czyniącego człowieka niezdolnym do głoszenia chwały Bożej. Stąd uważała, że regularne poszczenie w oparciu o zupę postną, chleb orkiszowy na zakwasie lub kaszę orkiszową jest lepszą drogą do oczyszczania ciała.
Wielki Post jest jednak naturalnie wpisanym od wieków w cykl przyrody i kulturę chrześcijańską czasem dogodnym do poszczenia. Przeprowadza nas symbolicznie z okresu zimy (ciemności, ascezy, ograniczonych zasobów) do czasu wiosennego odrodzenia życia – bujnej przyrody, życiodajnego słońca i odżywczych plonów.
W kościele katolickim Wielki Post ma 3 filary: modlitwę, jałmużnę i post, a zwieńczeniem tego czasu jest Wielkanoc ze wspomnieniem zmartwychwstania Jezusa. Przygotowuje nasze ciało i duszę na proces oczyszczenia i odrodzenia się – symbolicznie i na poziomie biologicznym, o ile z oddaniem zaangażujemy się w ten proces. W czasach konsumpcjonizmu i obfitości materialnej, bywa dla wielu próbą samodyscypliny i antidotum na uczucie przesytu.
W trakcie praktykowania postu, poprzez doświadczenie wyrzeczenia się i pustki otwieramy się na refleksję o tym, co wypełnia nasze życie. Zaglądając w siebie, dokonujemy przeglądu mającego na celu uzdrowienie. Oświetlając swoją uwagą ciemne zakamarki duszy i badając żywe w nas treści, możemy świadomie zdecydować, co chcemy zachować, a co pożegnać. Ustalić, co nas buduje i nam służy, a co umniejsza w nas dzieło Boże.
Okres restrykcyjnej diety może być impulsem do autoregulacji organizmu.
Dla ciała to szansa na uruchomienie w ciele naturalnych mechanizmów oczyszczania komórek z toksyn i stanów zapalnych, regeneracji i zdrowienia. Magazynami toksyn mogą być: wątroba, krew i limfa, tkanka łączna, tkanka tłuszczowa, tkanka kostna, tkanka chrzęstna, stawy i powięź, błony surowicze, a nawet układ nerwowy.
W uproszczeniu proces oczyszczania organizmu można sobie wyobrazić dwutorowo. | |
Robiąc pauzę żywieniową i oddziałując ziołami na narządy, tworzy się warunki do wzmożonej pracy trawiennej, wydalniczej i reperacyjnej. Narządy mają lepsze warunki, aby odpocząć, uporać się ze strawieniem nadwyżek oraz tym, co należy „wypchnąć” poza ustrój, a także wygoić czy zregenerować przywracając równowagę | Aktywuje się wrodzony system naprawczy – tzw. autofagia, który głęboko odnawia struktury na poziomie komórkowym. Organizm człowieka poszukując źródeł energii i paliwa do podtrzymania funkcji życiowych rozpoczyna na poziomie komórkowym proces „samozjadania się” czy „recyclingu białek”. Komórki po prostu zaczynają aktywnie poszukiwać tego, co mogą przetworzyć na energię. Pierwszym wyborem jest to, co w nich lub organellach w pobliżu jest stare, chore lub niesprawne.
|
Organizm człowieka ma naturalne systemy detoksykacyjne, takie jak wątroba, nerki, płuca, jelita i skóra, które pomagają eliminować szkodliwe substancje chemiczne i odpady metaboliczne. Dzięki pracy wątroby, a także wydalaniu kału, moczu i potu, organizm oczyszcza się ze zbędnych produktów przemiany materii, metabolitów leków czy pozostałości pestycydów i metali ciężkich z pożywienia. Podczas postu zdrowotnego ten proces jest bardziej intensywny niż na co dzień za sprawą ujemnego bilansu kalorycznego oraz ukierunkowanego wspierania poprzez zioła i zabiegi.
Co ciekawe, organizm człowieka jest też wyposażony w mechanizm tzw. autofagii, który aktywuje się w okresach niejedzenia lub restrykcji kalorycznych mniej więcej po około 16 godzinach niejedzenia. Po 24–48 godzinach postu nasz organizm już mocno angażuje się w ten proces, dlatego wcale nie trzeba długiego wyniszczającego postu, aby dać impuls swoim komórkom do podjęcia czynności naprawczych.
Autofagia to zdumiewający proces naprawczy o charakterze przetrwaniowym, w który naturalnie wyposażony jest każdy człowiek. Opisał go w 2016 roku prof. Yoshinori Ohsumi z Japonii, który otrzymał Nagrodę Nobla w dziedzinie fizjologii i medycyny za badania wyjaśniające mechanizm autofagii.
Proces ten odgrywa istotną rolę w regeneracji, naprawie komórek oraz utrzymaniu zdrowia komórkowego, a jego zaburzenie w wyniku wieku lub zmian chorobowych, może prowadzić do szybszego starzenia się organizmu oraz degeneracji systemów (np. układu nerwowego, zwyrodnień, złogów, nieswoistych stanów zapalnych lub nowotworowych, etc).
Korzyści dla zdrowia z postu zdrowotnego:
- poprawa ciśnienia tętniczego krwi
- złagodzenie stanu zapalnego
- autooczyszczanie organizmu ze starych i chorych komórek
- uwolnienie złogów mogących być zmagazynowanych w m.in.: wątrobie, tkance łącznej, krwi i limfie, błonach surowiczych, tkance tłuszczowej, stawach i powięzi, układzie nerwowym.
- remisja cukrzycy lub zmniejszenie spożycia leków przeciwcukrzycowych
- zwiększenie skuteczności działania układu odporności
- redukcja tkanki tłuszczowej (tłuszcz trzewny)
- poprawa wyglądu skóry
Obecnie dostęp do poradni dietetycznych i dietetyków-naturoterapeutów jest łatwiejszy; rośnie też zainteresowanie lekarzy akademickich praktycznymi aspektami dietetyki i technologii żywienia oraz fitoterapią. Coraz większa liczba badań i doświadczeń klinicznych z całego świata pokazuje, że dietoterapia z elementami ziołolecznictwa, postu oraz aktywności fizycznej mogą być skutecznym środkiem poprawy zdrowia, witalności i odporności.
W środowisku katolickim znany był tzw. post Daniela. Obecnie w dietetyce popularność zyskuje koncepcja żywienia w formule tzw. postu przerywanego, w którym spożywanie posiłków następuje w tzw. oknie żywieniowym.
W poście zdrowotnym jest ważne, aby pobudzać i tworzyć przestrzeń w organizmie do samooczyszczania się, ale bez szkodzenia i wyniszczania organizmu. Nieprawidłowo prowadzony post (zbyt intensywnie, zbyt długo lub ignorując osobiste uwarunkowania człowieka) może nieść ze sobą kilka ryzyk.
Osoby poszczące mogą doświadczać na pewnym etapie senności, chłodu, a nawet zawrotów głowy z uwagi na obniżenie temperatury ciała i ciśnienia tętniczego krwi czy spadku cukru. A w efekcie spowolnionej perystaltyki, także czasowych zaburzeń trawiennych w postaci biegunek lub zaparć.
Mądrze jest zaplanować przed rozpoczęciem postu fazę przygotowującą organizm do wytężonej pracy detoksykacyjnej, a podczas – stosować zabiegi zapobiegające tzw. pogorszeniom samopoczucia. Warto pościć pod okiem specjalistów lub poświęcić czas aby dowiedzieć się, jak prawidłowo i bezpiecznie przeprowadzać post w warunkach domowych.
Post zdrowotny św. Hildegardy wyklucza głodówkę.
Św. Hildegarda była przeciwna długotrwałej głodówce. W postnej diecie orkiszowo-warzywnej nie stosuje się surowizny, a spożywa się minimalne ilości gotowanego ekologicznego orkiszu, warzyw, ciepłych wywarów i naparów ziołowych. Można jeść małe ilości zupy postnej, chleba orkiszowego na zakwasie lub kaszy orkiszowej. Dlatego ta formuła jest łagodniejszą i bezpieczniejszą formą poszczenia, szczególnie dla osób początkujących i w warunkach domowych. Pozwala wydłużyć post do 7 dni i więcej minimalizując stres i obciążenie toksynami dla organizmu.
Cykliczne poszczenie (raz w tygodniu lub kilka dni co kilka miesięcy) w oparciu o zalecenia św. Hildegardy może stać się zdrowym nawykiem i narzędziem, które intencjonalnie będziemy stosować do oczyszczania i regeneracji organizmu. Szczególnie przydatnym, gdy żyjemy niehigienicznie, a w efekcie czujemy się przekarmieni, obciążeni chemią, przestymulowani czy już zauważamy symptomy chorób cywilizacyjnych (np. otyłość, problemy skórne, zakwaszenie, nadciśnienie, wysokie wartości cholesterolu lub cukru, dolegliwości trawienno-jelitowe, częste przeziębianie się).
Warto planując swój post zdrowotny udać się do poradni dietetycznej lub skonsultować z lekarzem wykonując podstawowy zakres badań, aby ocenić swój stan zdrowia i zyskać dane porównawcze na przyszłość.
Rekolekcje z Postem wg zaleceń św. Hildegardy
Uczestnicy tego wydarzenia (www.hildegarda-post.pl) spędzają tydzień praktykując post i uczestnicząc w zajęciach dodatkowych. Na początku spotykają się na konsultacji z lekarzem i w oparciu o wywiad wybierają dla siebie formułę postu.
Post ścisły polega na piciu ciepłych wywarów orkiszowo-warzywnych oraz naparów ziołowych. Natomiast osoby wybierające dietę orkiszowo-warzywną spożywają minimalne ilości takich posiłków jak zupa śniadaniowa z kaszy orkiszowej (habermus), a po południu – ziarno orkiszu, kaszę orkiszową, zupę orkiszowo-warzywną, warzywa sezonowe, jabłko pieczone lub sałatę z ziarnem orkiszu. W trakcie postu istotne jest picie zwiększonej ilości płynów, dlatego każdy uczestnik wyposażony jest w bidon oraz ma dostęp do bogatego wyboru ziół i herbat ziołowych.
Podczas organizowanych turnusów postnych w formule rekolekcji uczestnicy dodatkowo uczeni są, w jaki sposób można pogłębić detoksykację organizmu poprzez różne zabiegi m.in. ciepłe okłady, absorbenty, kąpiele w soli bocheńskiej, oczyszczanie krwi, masaż trzewny oraz stosowanie ziół według receptur św. Hildegardy z Bingen (m.in.: nalewka piołunowa lub pietruszkowa, bertram, galgant, babka płesznik). Uczestnicy wówczas pozostają pod opieką lekarza i dietetyka, a także przewodnika duchowego.
Program turnusu obejmuje poranną gimnastykę i aktywność na świeżym powietrzu, a także liczne wykłady prowadzone przez dietetyka i praktyków medycyny hildegardiańskiej pozwalające uczestnikom dowiedzieć się więcej o programie zdrowia św. Hildegardy.
Program zajęć dodatkowych podczas Rekolekcji z Postem wg św. Hildegardy
Program rekolekcji jest uzupełniony o dodatkowe dobrowolne pod względem uczestnictwa zajęcia prowadzone przez zaproszonych ekspertów. Osoby chętne mają stworzone warunki do spowiedzi, Adoracji Najświętszego Sakramentu i czas na modlitwę indywidualną, a także codzienną możliwość udziału w Eucharystii z konferencją duchową.
